özcanlar

EKONOMETRİ Dergi Röportajı `Dinamik, Yenilikçi ve Akılcı ÖZCANLAR LASTİK`

İbrahim Özcan tarafından 1975 yılında kurulan Özcanlar Lastik, yılların verdiği tecrübe ve birikimle bugün Türkiye’de sektörün liderlerinden... Köklü bir firma olarak güç birliği yaptığı “Bridgestone” ve “Lassa” ile yoluna devam eden firma, aynı zamanda kurumsallaşma adına ciddi aşamalar kaydetmiş bir aile şirketi.

Özcanlar Lastik, Lassa ve Bridgestone marka ürün yelpazesini binek, kamyon ve otobüs lastiklerinden, traktör ve iş makinesi lastiklerine kadar uzatarak akü ve Jantaş jant çeşitlerinin de eklenmesi ile binek ve ticari kullanıcıya sunduğu kapsamlı hizmeti en üst seviyeye çıkarmayı başarmış bir şirket. Ayrıca Haziran 2011 yılında 2.750 metrekare kapalı alana kurulu “Bandag Soğuk Kaplama Tesisi” ni açarak ilk üretimine de başladı. Şirketin Nisan 2012’de Çankaya şubesinin açılışı yapıldı ve hizmete başlayan bu yeni mağaza ile satış noktası üçe çıktı. Bugün konusunda uzman 50’nin üzerinde çalışanı ile Özcanlar Lastik sadece Ankara’nın değil, Türkiye’nin sektöründe öncü firmalarından biri. Bizler de Özcanlar Lastik AŞ Genel Koordinatörü Mustafa Özcan’a “Özcanlar Lastik” e ve sektöre dair pek çok soru yönelttik.

İş hayatınıza nasıl başladınız, kariyerinizdeki önemli dönüm noktalarıyla birlikte bizimle paylaşır mısınız?

Başkent Üniversitesi’nden 2006’da mezun oldum ama mezuniyet öncesi de iş hayatım başlamıştı. Benim kariyerimdeki ilerlemeler eskilerin tabiriyle hem mektepli hem de alaylı olarak gelişti. Lastikçilik, ailemizde dedemiz ile başlayan bir meslektir. Dolayısıyla çok küçük yaşlardan itibaren aslında mesleğimi kendimce belirlemiştim. Üniversite yıllarında da okulun yanı sıra iş hayatında da yer almaya başlamıştım. Yaklaşık 10 yıldır Özcanlar Lastik’te yönetici olarak çalışıyorum. Babam, İbrahim Özcan, tecrübeleri ve birikimiyle şirketimizin bugünlere gelmesinde en büyük pay sahibi kişidir. Diğer taraftan şirketimiz için vizyon değişimini sağlayan önemli dönüm noktalarından biri de profesyonel olarak bir yıl önce aramıza katılan eşim Ceren Özcan’dır.

Kendinizi eğitirken babanızın hangi yönlerini gözlemlediniz?

Tecrübe gerçekten zamanla kazanılıyor, çünkü ne kadar akıllı ya da pratik zekalı olsanız da bir karar alırken detaylıca düşünüyorsunuz. Bazen sizin alternatifleriniz arasında olmayan ama aslında en doğru olan bir fikir babanızdan çıkabiliyor. İşte o zaman anlıyorsunuz ki tecrübenin önemi çok büyük. Hayatta doğru olduğuna inandığım birçok konuyu babamın kendisinden öğrendim.

Firmada geçmişten bugüne neler değişti?

İki yıl önce üretime adım attık, artık bu işin kaplama tarafını da yapıyoruz. Aynı zamanda üreten insanlar da olduk. İşin mutfağına girdik ve üreticinin ne gibi dertleri, telaşları olduğunu, alıp satıcıdan çok daha farklı riskleri olduğunu o zaman anlamaya başladık. 37 yıldır lastik işinde olan bir babanın oğlu olarak, kaplama tesisini açtıktan sonra babamın “Biz bu zamana kadar aslında lastikçilik yapmamışız.” dediğini duyunca aslında hayrete düşmüştüm. Ama şimdi daha iyi anlıyorum ki alıp satmak başka bir şey, üreticilik ise bambaşka bir konu...

Lastik kaplama sektöründen de biraz bahseder misiniz?

2 yıldır içinde bulunduğumuz kaplama kanalı her geçen gün ticari müşteriler tarafından daha fazla talep görüyor. Çünkü teknolojinin gelişmesiyle beraber kaplama sektörü de ciddi atılımlar yaşadı. Eski kaplamalar yerini ömür performansı gösteren kaplamalara bıraktı ve işin parasal boyutuna bakarsak bir yeni lastik yaptırtmakla kaplama yaptırmak arasında yüzde 60 iskontolara varan fiyat aralıkları mevcut. Yeni lastik 1000 liraysa bir kaplama ortalama 400 lira. Dolayısıyla ticari anlamda ağır vasıtası olan firmaların maliyetleri içinde lastik önemli bir yer tutar. Genelde de akaryakıttan sonra 2. büyük maliyet kalemidir. Maliyetlerini düşürmek hedefinde olan ticari şirketler kaplama sayesinde ciddi bir kazanç elde ediyorlar. Biz bunu insanlara daha fazla anlatıp farkındalığı daha fazla artırıp onların maliyetlerini düşürme peşindeyiz. İlerideki planımız da bu konuda ulaşabildiğimiz firma sayısını artırmak. Bandag Kaplama, Türkiye’de Sabancı Holding tarafından operasyonu yapılan bir Bridgestone markasıdır. Pazar payı olarak da sektör lideri. Bugün Türkiye’de 18 tane Bandag Kaplama fabrikası var. Bunlardan bir tanesi de Ankara’da bize ait.

Türkiye’ de lastik sektörünün büyüklüğü nedir? Yılda kaç adet lastik satılıyor?

Türkiye lastik pazarı 18 milyon adet seviyelerinde gerçekleşiyor. Bunun 12 milyon adedi “yenileme” pazarından geliyor; 6 milyon adet lastik ise otomotiv üreticilerine satılıyor. Özellikle zorlu bir yıl olan 2012’de binek ve hafif ticari segment yaz lastiklerinde yıl içinde küçültme trendi hakim oldu. Adetsel olarak lastik pazarının büyük bir çoğunluğunu binek araç lastikleri oluştururken özellikle hafif ticari araç segmentinde önümüzdeki yıllarda bir büyüme olacağı öngörülüyor. Diğer bir taraftan Avrupa’da 1000 kişiye 500 araç düşerken bu sayının Türkiye’de çok düşük olması, lastik endüstrisinin çok yüksek bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu da ortaya koyuyor.

Türkiye’deki lastik sektörünün yaşadığı sıkıntılar nelerdir?

Genel olarak Türkiye’de, lastik sektörü için halkın ürün ve markalar konusunda bilgi düzeyi biraz düşüktür. Demek istediğim birçok insan kullanmakta olduğu aracın altındaki lastik markasını bile bilmiyor. Lastik ihtiyacı söz konusu olduğunda da çoğunlukla ya eş dost tavsiyesi ya da lastik satışı yapan bir noktadaki satış görevlisinin tavsiyesi ile bu karar veriliyor. Ancak maalesef her sektörde olduğu gibi, bizim sektörümüzde düşük kaliteye sahip ama ucuz fiyatlı ürünler fazlasıyla mevcut. Halkımıza güvendikleri yerlerden, tanınmış ve kalitesine güvenilecek ürünleri tercih etmelerini tavsiye ediyorum.

Gelelim güncel bir konuya, kış lastiği kullanma alışkanlığı konusunda ne düşünüyorsunuz. Türkiye’de ek bir maliyet olarak mı görülüyor?

Kış lastiği ek bir maliyet değildir. Çünkü tek lastikle tüm bir yılı geçirdiklerinde ürün haddinden fazla yıpranıyor. Ama kışın ve yazın ayrı kullanıldığında bu süre 2-3 kat daha artıyor. Öte yandan kış lastiklerinde standart lastiklere göre ufak bir fiyat farklılığı söz konusu. Bu da güvenli bir sürüş için yapılan lastiğin özel yapısından kaynaklanıyor. Aynı ebattaki yaz ve kış lastiği arasında oldukça az bir fiyat farkı bulunuyor. Karşılığında bunun için sunulan “güvenli sürüş rahatlığı” ise tartışmasız daha önemli.

Özcanlar Lastik’in lastik oteli hizmetinden bahseder misiniz?

Ürün kalitesinde olduğu kadar tüketici memnuniyeti ve hizmet çeşitliliği konusunda da birbirinden önemli çalışmalarımız mevcut. Yaz ve kış koşullarına uygun lastik kullanımına inanan ve bunu yaygınlaştırmayı misyon edinmiş bir kurum olarak tüketicilerimize lastik saklama konusunda da destek oluyoruz. “Lastik oteli” adını verdiğimiz bu uygulamayla yazlık ve kışlık lastiklerin kullanılmadıkları dönemlerde uygun koşullarda, sigortalı olarak saklanmasını sağlıyoruz. Böylece kullanıcılara lastik depolama çözümü sunarken aynı zamanda onları en ideal şartlarda (kuru, serin, güneş ışığı almayan asit ve yağ benzeri kimyasallardan uzak) muhafaza ederek ömürleri boyunca aynı şekilde performans göstermelerini sağlıyoruz. Lastiklerin değişim zamanı geldiğinde ise satış noktalarımızdaki uzman ve eğitimli teknisyenlerimiz tarafından değiştiriliyor. Aynı zamanda sektörde bir ilk olan ve lastik satın alma deneyimini mükemmelleştirmek üzere hayata geçirilen www.lastik.com.tr hizmeti sayesinde lastikler müşterilerimizin istediği yerde ve tarihte değiştiriliyor ve değişen lastikler lastik oteline saklanmak üzere götürülüyor. “Özcanlar Lastik” olarak şubelerimizi arayan veya internet sitemizden bize ulaşan müşterilerimiz çok avantajlı fiyatlardan bu hizmeti (yerinde lastik değişimi) alabiliyorlar.

Ankara’da Turan Güneş Bulvarı’nda “Özcanlar Lastik” mağazası açtınız. Ne zaman açıldı, konseptinden ve diğer çalışmalarınızdan bahsedebilir misiniz?

Yaklaşık yedi ay oldu. Biz, bu şubeyle beklentimizin üstünde bir ivme yakaladık. Şüphesiz ki bu başarıda şube çalışanlarının etkisi büyük. Personelimizin yetkinliği ve profesyonelliği şubenin en büyük artısı oldu. Biz, firma olarak uzun yıllardır sektörümüzde toptan, kurum ve filo kanallarında faaliyet gösteriyorduk. Bundan sonraki stratejimiz, perakende satış noktalarının sayısını artırmaktır. Hedef, önümüzdeki dönemde Özcanlar Lastik’i bir zincir halinde Ankara geneline yaymaktır. Müşterimizin satış hizmeti aldığı dükkanlarımızı showroom ve plaza haline dönüştürüp insanların vakit geçirmekten keyif aldığı satış noktaları haline çevirmeyi hedefliyoruz.